6 ноября 2013 г.   Главная О газете Персонал Контакты Башинформ
Сәйәсәт // Чиновниктар

Бюрократия монстрының аппетиты арта бара
23.04.04


       Ун туғыҙынсы быуаттың 60-сы йылдарында Николай Некрасов ты чиновниктарҙың халыҡҡа булған мөнәсәбәте һәм ҡарашы "Р азмышления у парадного подьезда" шиғырын яҙыуға этәрә. Байта ҡ ваҡыт үтһә лә ул юлдар бөгөн дә актуаль булып ҡала бирә. Д әүләт милке министрлығы эргәһендә үҙ - үҙеңде кәметеп, чин овниктарҙың һинең мәсьәләңде ыңғай хәл итеүеңде көтөп тороу , ошо уҡ хәлде сағылдыра кеүек.
       Рәсәйҙә чиновниктар вазифалы кеше генә түгел, ә байтаҡ хо ҡуҡтарға эйә булған ярым Аллаға әүерелде, шикелле. Элек -эле ктән чиновниктар теге йәки был мәсьәләне тиҙләтеү, йә булмаһ а ыңғай хәл итеү өсөн "бүләк" алыр булған. Ул төрлөсә булырғ а мөмкин бит. Бит битте йыуа тигәндәре бындай хәлде яҡшы сағ ылдыра, тип уйлайым.
       Әлеге Рәсәйҙә бюрократия халыҡҡа хеҙмәт итеү идеологияһ ын) икенсе варианттар буйынса: халыҡҡа йәки хужаға) үҙ ғаилә ңде туйҙырыу идеологияһына әйләндерелә. Яңы идеология тоталь
       коррупцияны аҡлау ғына түгел, ил менән идара итеүҙең дәүләт
       системаһын тулыһынса юҡҡа сығарҙы тиергә була. Һәр чиновник
       үҙенең ерендә тик үҙен генә тулы хужа итеп , тик үҙе өсөн генә табыш сығанағы итеп иҫәпләй. Шулай итеп, коррупциялы чи новник үҙе етәкселек иткән халыҡтың бәләкәй генә тиранына ә йләнә. Һәм бөгөн бюрократия йөҙөндә беҙ дәүәлт хеҙмәтен тулы һынса үҙ ғаиләһен туйҙырыуға әйләндергән тирандар армияһы ба рлығын яҡшы аңлайбыҙ. Реформаларҙы тотҡарлау - тап уларҙың э ше икәнлеге көн кеүек асыҡ.
       Бына яңы һәм сағыу бер миҫал. Мәскәү өлкәһенең Озерск р айоны хакимиәте башлығы Василий Касьяновтың нисек итеп ҡиммә тле яхта һатып алыуына аптырарға ғына ҡала. Яхтаны "көнләшеү селәр" яндырғандан һуң , экс премьерҙың аҙашы уны тик бер ми ллион һумлыҡ тип кенә баһалай. Ә уның эсендә - күндән йыһаз , аш бүлмәһе, душ кабинаһы, вакуум туалет, ҡиммәтле электрон
       техника... Яхтаны чиновник үҙенең баҡсаһы эргәһендә тота! Башҡортостанда ла, башҡа урындарҙа кеүек, чиновниктар артта тороп ҡалмай. Үҙенең артыҡ булмаған эш хаҡына улар күҙҙең яу ын алырлыҡ коттедждар төҙөй, сит илдә лә күсемһеҙ милек хуж аһы булараҡ билдәле булып сыға. Ә эшләп килгән предприятиела рҙы көрсөккә батырып, һуңынан уларҙы тиндәргә һатып алыуҙар
       һуң Чиновниктарҙың былай ғына шаярыуҙары барыһына ла мәғлү м.
       Әлеге Рәсәйҙә бюрократия халыҡҡа хеҙмәт итеү идеологияһ ын )икенсе варианттар буйынса: халыҡҡа йәки хужаға) үҙ ғаилә ңде туйҙырыу идеологияһына әйләндерелә. Яңы идеология тоталь
       коррупцияны аҡлау ғына түгел, ил менән идара итеүҙең дәүләт
       системаһын тулыһынса юҡҡа сығарҙы тиергә була. Һәр чиновник
       үҙенең ерендә тик үҙен генә тулы хужа итеп , тик үҙе өсөн генә табыш сығанағы итеп иҫәпләй. Шулай итеп, коррупциялы чи новник үҙе етәкселек иткән халыҡтың бәләкәй генә тиранына ә ©«әнә. Һәм бөгөн бюрократия йөҙөндә беҙ дәүәлт хеҙмәтен тулы һынса үҙ ғаиләһен туйҙырыуға әйләндергән тирандар армияһы ба рлығын яҡшы аңлайбыҙ. Реформаларҙы тотҡарлау - тап уларҙың э ше икәнлеге көн кеүек асыҡ.
       Бына яңы һәм сағыу бер миҫал.
       Мәскәү өлкәһенең Озерск районы хакимиәте башлығы Василий Касьяновтың нисек итеп ҡиммәтле яхта һатып алыуына аптырарға
       ғына ҡала. Яхтаны "көнләшеүселәр" яндырғандан һуң , экс пре мьерҙың аҙашы уны тик бер миллион һумлыҡ тип кенә баһалай. Ә
       уның эсендә - күндән йыһаз, аш бүлмәһе, душ кабинаһы, ваку ум туалет, ҡиммәтле электрон техника...
       Яхтаны чиновник үҙенең баҡсаһы эргәһендә тота! Башҡортос танда ла, башҡа урындарҙа кеүек, чиновниктар артта тороп ҡал май. Үҙенең артыҡ булмаған эш хаҡына улар күҙҙең яуын алырлы ҡ коттедждар төҙөй, сит илдә лә күсемһеҙ милек хужаһы булар аҡ билдәле булып сыға. Ә эшләп килгән предприятиеларҙы көрс өккә батырып, һуңынан уларҙы тиндәргә һатып алыуҙар һуң Чин овниктарҙың былай ғына шаярыуҙары барыһына ла мәғлүм.
       "Компромат -ру" сайты мәғлүмәттәрен артыҡ ышанып ҡабул ит ергә ярамаһа ла, бик ҡыҙыҡлы мәғлүмәттәр бирелгән. Күптән тү гел генә тарҡатылған Хөкүмәттең артыҡ намыҫлы булмаған ағзал арының исемлеге күрһәтелгәнунда. Әлбиттә, беренсе урында һуң ғы ваҡытта "Миша пять процентов" ҡушаматына эйә булған Миха ил Касьянов, икенсе урында элекке матбуғат министры Михаил Лесин, өсөнсөлә - РФ Хөкүмәте рәйесе урынбаҫары Алексей Горд еев. Уларҙан һуң бер - бер артлы Виталий Артюхов, Геннадий Б укаев, Герман Греф, Игорь Иванов килә.
       Хәтерегеҙҙә булһа, Мәскәү ҡалаһының элекке мэры Гавриил
       Попов ришүәттәрҙе законлаштырып, чиновниктарҙың яҡшы эшләг әне өсөн дәртләндереү сараһы итергә тәҡдим иткәйне. Икенсе т өрлө һүҙҙәр менән әйткәндә, чиновниктарҙы матди дәртләндереү
       сараһы итергә өндәй ине ул. Юғарыла әйтеп үтеүемсә, Рәсәйҙ ә чиновниктар вазифалы кеше генә түгел, ә байтаҡ хоҡуҡтарғ а эйә булған ярым Алла. Элек -электән чиновниктар теге йәки был мәсьәләне тиҙләтеү, йә булмаһа ыңғай хәл итеү өсөн "бүлә к" алыр булған. Ә ни өсөн уны бөгөн дә эшләмәҫкә
       Ағымдағы йылдың февраль айында Дәүәләт статистика комитет ы, йыйылған мәғлүмәттәрҙе дөйөмләштергәндән һуң, власть һәм
       урындағы үҙидара органдарында хеҙмәткәрҙәрҙең һанын һәм ула рға эш хаҡының күпме түләнеүен тикшереүҙәрҙең һөҙөмтәләре м енән таныштырырға булды. Һүҙ бында "халыҡ ҡолдары" тураһында
       бара.
       Нимә асыҡланды һуң Чиновниктарҙың һанын кәметеүгә күп к өс һалынһа ал, уларҙың һаны тик арта ғына барған. Мәҫәлән, 2003 йылдың аҙағына Рәсәйҙә бер миллион 259 мең чиновник иҫә пләнгән. Сағыштырыу өсөн - 1990 йылда уларҙың һаны 663 мең т әшкил иткән. Әлбиттә, ларҙың һаны артҡан һайын, уларға киткә н сығымдар күләме лә арта бара. Бюрократия монстры рәсәй бюд жетының һиҙелерлек өлөшөн ашай һәм шул уҡ ваҡытта халыҡты ла
       талап өлгөрә.
       Хәйер, власть үҙенсә һығымта яһай - хәйерсе чиновниктар бул ырға тейеш түгел. Күрәһең, чиновниктарға эш хаҡын күтәреү та п ошо сәбәп менән аңлатылалыр ҙа.
       Дәүләт хеҙмәткәрҙәренә эш хаҡын күтәреү, әлбиттә, беҙҙең ил ебеҙҙе донья кимәлендә алып барылған именле илдәр рәтенә инл дерҙе -индерүен. Әммә ул да булһа 46- сы урын. Румыния һәм Б олгария араһында барыу, күрәһең, шуны аҡлайҙыр тиергә генә ҡ ала.
       Шул уҡ ваҡытта илебеҙҙә хәйерселек сигендә йәшәүселәр һа ны кәмемәй. "Общественное мнение" фонды үткәргән һорау йомға ҡтары буйынса, үҙҙәрен хәйерсе итеп 41 процент граждан иҫәпл әгән. Ә инед улар аарһында бюджет өлкәһендә хеҙмәт итеүселәр
       булыуы бигерәк тә аяныслы. Академи Жорес Алферов иҫәпләүенс ә, Рәсәй фәненә оло ҡурҡыныс янай. Сөнки түбән эш хаҡына тал антлы йәштәрҙе ылыҡтырып булмай һәм тиҙҙән, ә ул заман үҙен оҙаҡ көттөрмәҫ, ғалимдар ҡалмаҫтыр ҙа.
       "Комсомольская правда" гәзитенә яуап биреүселәр,чиновникт арҙың эш хаҡы күтәрелеүе уларҙың аппетитын арттырасаҡ ҡына т ип иҫәпләй. Бының менән килешмәү дөрөҫ булмаҫ, сөнки беҙҙең чиновниктар барыһын да рәхәтләнеп йота һәм туймай. Бер ҡасан
       да.

Сергей Жердяев.
Материалдарҙы күсереп баҫҡанда (тулыһынса йәки өлөшләтә)
"БАШвестЪ" гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ.
НОВОЕ В РАЗДЕЛАХ
Сәйәсәт Иҡтисад Социум Мәҙәниәт Хоҡуҡ Спорт

Первая интернет-газета республики Башкортостан "БАШвестЪ"
"БАШИНФОРМ" мәғлүмәт агентлығы тарафынан сығарыла
E-mail
gazeta@bashvest.ru
Телефоны
(347) 272-93-65
(347) 273-32-62
 
(347) 272-48-00
(347) 273-14-83
Мөхәрририәттең фекере автор фекере менән тап килмәүе лә ихтимал